"Nie uczymy się dla szkoły, ale dla życia" - mówi stara łacińska sentencja, którą możemy odnaleźć wyrytą w marmurze na ścianach wielu szacownych uczelni na świecie. Wskazuje, że celem naszej nauki nie jest zadowolenie nauczyciela czy mocodawcy, ale zaspokojenie ważnej potrzeby życiowej. Włoski lekarz i naukowiec G. Salvatore stwierdził niedawno: "Średnio co 5 lat wiedza medyczna staje się przestarzała w 50 procentach, co znaczy, że po 10 latach jest przestarzała w 75 procentach. Oznacza to, że 15 lat po otrzymaniu dyplomu, lekarz, który nie uczy się stale, jest jedynie 1/8 pełnego lekarza." Obowiązek ciągłego kształcenia, poszerzania i aktualizowania zdobytej wiedzy i umiejętności, ciąży zatem na nas lekarzach do końca życia.

Aby to osiągnąć nie musimy obecnie spędzać wielu godzin w bibliotekach czy odbywać dalekich podróży na kongresy i sympozja (choć oczywiście nic nie zastąpi bezpośrednich kontaktów i wymiany doświadczeń "face to face" z kolegami i koleżankami w czasie takich wydarzeń naukowych). Ostatnia pandemia, wywołana wirusem SARS-CoV-2, zwiększyła zainteresowanie i przyczyniła się do znacznego rozwoju telemedycyny i teleedukacji. Prawie codziennie jesteśmy zapraszani w Internecie do wzięcia udziału w interesujących telekonferencjach i webinariach. Siedząc w wygodnych fotelach i popijając dobrą kawę słuchamy z domu i oglądamy wykłady on-line prezentujące najnowsze metody diagnostyczne i terapeutyczne, wyniki badań klinicznych czy opisy ciekawych przypadków.

Podobnie z prasą medyczną. Wiele prestiżowych czasopism naukowych już teraz nieodpłatnie udostępnia pełne teksty swoich wydań na łamach Internetu. Amerykanie stworzyli nawet specjalną stronę na ten temat. Pod adresem www.freemedicaljournals.com znajdziemy zestawienie ponad 5000 czasopism medycznych z całego świata, z których artykuły udostępnione zostały w całości w sieci. Na liście możemy znaleźć tak uznane tytuły jak: "New England Journal of Medicine", "BMJ" (British Medical Journal), "Clinical Infectious Diseases", "Brain: Journal of Neurology", "International Journal of Medical Sciences", "Pediatrics", "Diabetes", "Hypertension", "Journal of Clinical Investigation", "Heart", "Journal of Neuroscience", "Journal of Infectious Diseases" czy "Annals of Surgery". Przeglądanie obszernego zestawienia czasopism jest możliwe według: dziedziny medycyny, tytułu czasopisma, współczynnika FMJ, rodzaju dostępu do treści (niezwłoczna od ukazania się wersji papierowej, po 6 miesiącach, po 12 miesiącach, później), wersji językowej oryginalnego wydania (poza anglojęzycznymi dostępne są informacje o czasopismach ukazujących się w języku francuskim, hiszpańskim czy portugalskim).

A jak wygląda sytuacja w przypadku polskich periodyków dla lekarzy? Kilka dni temu ukończyłem razem z przyjaciółmi prace nad opracowaniem i uruchomieniem w Internecie nowoczesnego serwisu czasopisma "Terapia" (www.terapia.com.pl). Strona ta działa bardzo szybko, jest czytelna, łatwa w nawigacji i responsywna (automatycznie dostosowuje się do wielkości urządzenia, na którym jest przeglądana), a przede wszystkim zawiera wiele przydatnych informacji i materiałów.

"Terapia" to jeden z najbardziej znanych w naszym kraju miesięczników dla lekarzy praktyków. Ukazuje się nieprzerwanie od 1993 roku. Każdy numer poświęcony jest jednej, wybranej dziedzinie medycyny. Redaktorami naukowymi poszczególnych wydań są przedstawiciele wiodących polskich ośrodków klinicznych. Już teraz na nowej stronie www.terapia.com.pl znalazły się m.in.:

• codzienny serwis informacyjny z kraju i zagranicy,
• pełne teksty artykułów, które ukazały się w "Terapii" w ostatnich latach,
• opinie i wskazówki specjalistów nt. leczenia różnych jednostek chorobowych w dobie pandemii SARS-CoV-2,
• informacje, jakie nowe, interesujące tematy znajdą się w najbliższych numerach "Terapii".

Działa już także profil "Terapii" na fejsbuku: fb.com/miesiecznikTerapia oraz strona na platformie branżowej LinkedIn: www.linkedin.com/company/miesiecznik-terapia/

A co ciekawego znajdziecie w "Terapii"? Poniżej kilka przykładów z ostatnich numerów czasopisma (pełne teksty artykułów):

Krajobraz po burzy, czyli leczenie ozdrowieńca z wielochorobowością po COVID-19
dr hab. n. med. Adrian Doroszko, prof. nadzw UMW
https://terapia.com.pl/pl/node/1096

Skuteczność masek w hamowaniu transmisji SARS-CoV-2
dr hab. n. med. Tomasz Dzieciątkowski, mgr inż. Paulina Otto
https://terapia.com.pl/pl/node/540

Jak dzieci chorują na COVID-19?
lek. Izabela Orlińskadr,  hab. n. med., prof. CMKP Adam J. Sybilski
https://terapia.com.pl/pl/node/542

Leczenie alergicznego nieżytu nosa (ANN) w czasie pandemii COVID-19
prof. dr hab. n. med. Rafał Pawliczak
https://terapia.com.pl/pl/node/195

Zakażenie wirusem SARS-CoV-2 u biorców przeszczepu nerkowego
prof. dr hab. n. med. Magdalena Durlik
https://terapia.com.pl/pl/node/218

Konsekwencje płucne COVID-19 – włóknienie płuc
dr hab. n. med., prof. UM Wojciech J. Piotrowski
dr n. med. Joanna Miłkowska-Dymanowska
https://terapia.com.pl/pl/node/547

Zaostrzenie przewlekłej choroby uchyłkowej – szczególne zagrożenie w dobie COVID-19
dr n. med. Anna Maria Pietrzak
https://terapia.com.pl/pl/node/121

Rozpoznawanie i leczenie niedoboru żelaza w przewlekłej chorobie nerek w praktyce klinicznej
prof. dr hab. n. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska, dr n. med. Magdalena Dylewska, prof. dr hab. n. med. Jolanta Małyszko
https://terapia.com.pl/pl/node/256

Indywidualizacja i optymalizacja terapii choroby refluksowej przełyku
lek. Monika Krzywdzińska, prof. dr hab. n. med. Ewa Małecka-Panas
https://terapia.com.pl/pl/node/122

Śmierć, której można uniknąć, czyli słów kilka o hipokaliemii
dr hab. n. med. Adrian Doroszko, prof. nadzw UMW
https://terapia.com.pl/pl/node/123

Żywienie, mikrobiota, odporność i zakażenia dróg oddechowych u dzieci
prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska
https://terapia.com.pl/pl/node/197

Wskazania do szczepień w związku z wykonywaną pracą
lek. Agnieszka Motyl
https://terapia.com.pl/pl/node/124

Badania endoskopowe u pacjentów w trakcie leczenia przeciwpłytkowego i przeciwzakrzepowego
lek. Martyna Szczubełek, dr n. med. Magdalena Pawlik, prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska
https://terapia.com.pl/pl/node/282

Postępowanie w czynnościowych zaburzeniach przełyku
dr n. med. Anna Maria Pietrzak
https://terapia.com.pl/pl/node/203

Problemy pacjentów po usunięciu pęcherzyka żółciowego
lek. Ewa Zielińska, dr n. med. Magdalena Pawlik, prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska
https://terapia.com.pl/pl/node/288

Pacjent 65+, czyli na co należy zwrócić szczególną uwagę
dr n. med. Janina Kokoszka-Paszkot
https://terapia.com.pl/pl/node/52

Jatrogenny zespół lekowy u osób starszych
dr n. med. Małgorzata Kupisz-Urbańska,
prof. dr hab. n. med. Ewa Marcinowska-Suchowierska
https://terapia.com.pl/pl/node/207

Przewlekła niewydolność serca i choroby współistniejące w gabinecie lekarza rodzinnego – jak leczyć, żeby nie zaszkodzić?
dr hab. n. med. Adrian Doroszko, prof. nadzw UMW
https://terapia.com.pl/pl/node/1091

Niedokrwistość z niedoboru żelaza – wciąż aktualny problem społeczny
prof. dr hab. n. med. Michał Matysiak
https://terapia.com.pl/pl/node/1093

Wyzwania w leczeniu POChP u osób starszych
lek. Agnieszka Wojskowicz, dr n. med. Beata Kuklińska, dr hab. n. med. Zyta Beata Wojszel
https://terapia.com.pl/pl/node/53

Depresja wieku podeszłego – niedoceniony problem
dr hab. n. med. Zyta Beata Wojszel, dr n. med. Agnieszka Kasiukiewicz
https://terapia.com.pl/pl/node/78

Leczenie bezsenności u osób starszych
lek. Ian Bernard Perera, dr n. med. Małgorzata Fedyk-Łukasik, dr n. med. Karolina Piotrowicz
https://terapia.com.pl/pl/node/79

Bóle kręgosłupa w praktyce lekarza rodzinnego
dr hab. n. med., prof. nadzw. PMWSZ Jarosław Drobnik
dr n. med. Urszula Grata-Borkowska
https://terapia.com.pl/pl/node/1097

Zaburzenia snu w praktyce lekarza rodzinnego
dr n. med. Michał Skalski, lek. Magdalena Szczęsna
https://terapia.com.pl/pl/node/1100

Inhibitory pompy protonowej w praktyce lekarza rodzinnego
lek. Adam Tworek, dr hab. n. med. Michał Lipiński, prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska
https://terapia.com.pl/pl/node/244

Na koniec przypomniała mi się pewna anegdota. Wielkie sympozjum naukowe na temat "Czy mężczyzna powinien mieć żonę czy kochankę?". Lekarz stwierdza, że przede wszystkim żonę, bo to zdrowie seksualne, itd. Psycholog uważa, że kochankę, bo wtedy jest uprzejmy, elegancki i w ogóle się stara. Naukowiec zamyślił się na chwilę i odpowiada zdecydowanym tonem, że i żonę i kochankę, bo żona myśli, że jest u kochanki, kochanka, że u żony, a on tup, tup, tup i... do biblioteki. :-)