ENIAC

Był rok 1642, kiedy Błażej Pascal, syn poborcy podatkowego, aby pomóc w rachunkach swojemu ojcu, skonstruował pierwsze "urządzenie" liczące, posiadające funkcję automatycznego sumowania. Protoplastami dzisiejszego komputera były bowiem proste urządzenia liczące.

Kolejny krok był związany z kryzysem społeczno-politycznym w Stanach Zjednoczonych. W 1787 roku ustalono tam bowiem, iż liczba miejsc w Izbie Reprezentantów dla poszczególnych stanów będzie zależała od liczby zamieszkującej dany stan ludności. W związku z tym w konstytucji został zapisany przepis o powszechnym spisie ludności co 10 lat. W ponad 100 lat później w 1880 roku spis taki wykazał, iż Amerykanów jest już 50.262.000. Opracowanie tych wyników zajęło aż 7 lat. Wszyscy zrozumieli, że następny powszechny spis ludności zakończy się kryzysem społeczno-politycznym.

Dlatego też... rozpisano konkurs. Stanął do niego m.in. potomek austriackich imigrantów Herman Hollerith. Skonstruowana przez niego maszyna nie miała sobie równych i przy następnym spisie ludności w 1890 roku wyniki policzono w... 6 tygodni, a liczba ludności USA była już wtedy o 10 mln wyższa niż 10 lat wcześniej. Sam Hollerith założył wówczas własną firmę... IBM (International Business Machines), znaną po dzień dzisiejszy.

Na urządzenie w pełni zasługujące na miano pierwszego w historii naszej cywilizacji komputera musieliśmy jednak poczekać do 1945 roku. Trzej młodzi ludzie: fizyk John Mauchly, elektronik John Presper Eckert oraz matematyk Herman Heine Goldstine skonstruowali wtedy olbrzymią maszynę, zajmującą 140 m kwadratowych powierzchni i zbudowaną przy użyciu 17.000 lamp elektronowych oraz setek tysięcy rezystorów i kondensatorów. ENIAC, bo taką wdzięczną nazwę nosił ów "potwór", potrafił w ciągu jednej sekundy wykonać prawie dwa tysiące operacji dodawania, co na owe czasy było liczbą szokującą. Swoje narodziny ENIAC zawdzięczał także Armii Amerykańskiej, która sfinansowała jego budowę, a następnie przez wiele lat wykorzystywała go m.in. do obliczeń balistycznych, budowy bomby wodorowej, projektowania taktycznej broni atomowej oraz badań nad promieniowaniem kosmicznym i  budowy tuneli aerodynamicznych. ENIAC był również używany do bardziej pokojowych zadań, np. do obliczenia z wielką dokładnością wartości liczby pi. Swoje pracowite życie zakończył drugiego października 1955 roku o godz. 23.45, kiedy to ostatecznie wyłączono go z sieci i przystąpiono do jego demontażu.

W 1957 roku Rosjanie wystrzelili na orbitę okołoziemską Sputnika, pierwszego sztucznego satelitę Ziemi. Odpowiedzią Amerykanów było powołanie do życia agencji ARPA (Advanced Research Projects Agency), będącącej częścią Departamentu Obrony USA, która miała zająć się wprowadzaniem i wykorzystywaniem najnowszych technologii do działań o charakterze militarnym.

Dzięki pracom tej agencji w 1969 roku powstała sieć komputerowa ARPANET, która połączyła amerykańskie ośrodki dowodzenia na wypadek radzieckiego ataku atomowego. Do sieci tej z czasem zaczęły dołączać inne ośrodki, w tym także cywilne placówki naukowe. W szybkim czasie Internet, bo taką nazwę przyjęła nowa sieć komputerowa, zaczął oplatać i inne państwa.

Obecnie Internet łączy prawie 10 mln komputerów na wszystkich kontynentach (nawet baza polarna Scott'a na wyspie Sound Mudro na Antarktydzie posiada podłączenie do tej sieci poprzez Nową Zelandię). Każdego dnia z usług Internetu korzysta 100 mln osób w ponad 160 państwach. Obok użytkowników indywidualnych są to szpitale i uniwersytety, banki i szkoły, urzędy i firmy komercyjne, placówki naukowo-badawcze i wojskowe, agencje rządowe i stowarzyszenia społeczne oraz religijne.

W Polsce pierwszy komputer został podłączony do Internetu w 1991 roku. Stało się to z inicjatywy Prof. Antoniego Kreczmara oraz dr Rafała Pietraka i dr Krzysztofa Helera. Obecnie w naszym kraju jest już podłączonych do Internetu ponad 70.000 komputerów (więcej niż jest podłączonych w całej Rosji), z których korzysta prawie 750.000 naszych rodaków. Do tej liczby należy doliczyć olbrzymie grono polonii zagranicznej w różnych zakątkach naszego globu, od Alaski po Australię, od dłuższego już czasu obecne w Internecie.

Dla Internetu nie istnieją przeszkody w postaci typu komputera, który chcemy podłączyć, używanego systemu operacyjnego czy też odległości  i ukształtowania terenu w miejscu naszego zamieszkania. W sieci tej pracują bowiem zgodnie obok siebie wszystkie modele komputerów osobistych a sam Internet wykorzystuje do połączeń rozmaitego typu szlaki telekomunikacyjne. Są to linie telefoniczne, kablowe, światłowodowe oraz połączenia radiowe i satelitarne.

W obecnej chwili każdy szczęśliwy posiadacz gniazdka telefonicznego w domu może uzyskać podłączenie do Internetu. W najbliższej przyszłości z Internetu będziemy również mogli korzystać w naszym kraju za pomocą łączy telewizji kablowej (połączenia takie, dostępne dla prywatnych użytkowników, będą się charakteryzowały większą przepustowością i szybkością transmisji danych). Statki oceaniczne oraz inne miejsca na świecie położone daleko od węzłów telekomunikacyjnych mogą uzyskać połączenie z Internetem drogą satelitarną.

Dzięki rozmaitym usługom Internetu możemy m.in. błyskawicznie wymieniać wiadomości z naszymi kolegami w innych krajach, organizować wideokonferencje, czytać czasopisma i biuletyny naukowe oraz sprawozdania ze zjazdów i konferencji, oglądać neurologiczne, hematologiczne i dermatologiczne atlasy medyczne z USA, Japonii i Niemiec, wyszukiwać informacje na temat najnowszych wyników badań w rozmaitych dziedzinach wiedzy, korzystać z farmakologicznych i toksykologicznych baz danych, zdjęć, filmów i symulacji komputerowych. Ostatnio w Internecie udostępniona została także baza Medline, zawierająca ponad 6,5 milliona bibliotecznych rekordów z różnych dziedzin medycyny, stomatologii i weterynarii i umożliwiająca wyszukiwanie artykułów w ponad 3 600 tytułach międzynarodowych czasopism lekarskich.

Oto przykłady usług w Internecie, a więc możliwości jakie daje nam podłączenie się do tej sieci::

E-mail (electronic mail - poczta elektroniczna) - jedna z najczęściej wykorzystywanych usług w Internecie, dzięki której posiadacz skrzynki pocztowej (konta poczty elektronicznej) może wysyłać i odbierać wiadomości (czyli wymieniać informacje z innymi użytkownikami mającymi swoje skrzynki pocztowe). Korzystając z poczty elektronicznej możemy przesyłać informacje tekstowe (listy, komunikaty, zawiadomienia) oraz dołączone do nich (jako tzw. attachment - dodatki, załączniki) inne pliki komputerowe, np. graficzne (zdjęcia, wykresy), dźwiękowe (piosenki, zapisy z osłuchiwania serca i płuc, własne nagrane teksty), filmy oraz całe programy komputerowe. Za pomocą poczty elektronicznej możemy również prowadzić dyskusje w ramach tzw. mailing lists (list dyskusyjnych w Internecie) oraz wysyłać ogłoszenia, komunikaty i zapytania na Internetowe tablice ogłoszeniowe Usenet News.
Użytkownicy poczty elektronicznej, ze względu na błyskawiczność przesyłania w niej informacji (wiadomości docierają do skrzynki odbiorcy w ciągu sekund lub minut) nazywają pocztę tradycyjną (tę z listonoszem) przezwiskiem s-mail (snail mail – pocztą ślimaczą).

WWW (World Wide Web - Światowa Pajęczyna Informacyjna) - niezwykle przyjazny i łatwy w użyciu system prezentowania i udostępniania informacji w Internecie za pomocą tzw. dokumentów hipertekstowych, stworzony przez naukowców z laboratorium CERN w Szwajcarii. Dokumenty te (strony WWW) mogą zawierać tekst, grafikę, dźwięki i animacje, a nawigacja pomiędzy nimi odbywa się dzięki tzw. odnośnikom (ang. links), którymi mogą być podkreślone fragmenty tekstu, małe obrazki (ikonki) lub części większych plików graficznych.

Ftp (File Transfer Protocol - protokół transferu plików) - nazwa protokołu, umożliwiającego przesyłanie całych plików komputerowych (np. programów, zbiorów zdjęć) pomiędzy naszym a innym, odległym komputerem w Internecie (np. bazą oprogramowania ftp). Ftp jest także nazwą programu, który wywołuje użytkownik w celu posłużenia się tym protokołem oraz służy jako określenie całej usługi umożliwiającej w Internecie opisane powyżej procesy.

Telnet - kolejna usługa w Internecie, polegająca na możliwości zdalnej pracy na odległym komputerze za pośrednictwem sieci. Np. pracując na komputerze w Warszawie możemy poprzez sieć obsługiwać komputer znajdujący się w danej chwili w Tokio w Japonii. Usługa ta jest najczęściej wykorzystywana do zdalnego sprawdzania swojej skrzynki pocztowej (np. gdy wyjeżdżamy na wakacje lub konferencję naukową) oraz przeglądania katalogów bibliotecznych. Telnet jest także nazwą programu komputerowego obsługującego ww. usługę.

Lista dyskusyjna (ang. mailing list) - usługa służąca dyskusjom na określony temat. Lista dyskusyjna może być moderowana, tzn. przesyłane za jej pośrednictwem komunikaty i wiadomości trafiają najpierw do moderatora, który decyduje, które z nich przesłać następnie wszystkim subskrybentom danej listy.
Aby zapisać się w Internecie na listę dyskusyjną (np. użytkowników Amigi, lekarzy, dziennikarzy, właścicieli kotów, itd.) należy pocztą elektroniczną wysłać komunikat na adres komputera (programu) obsługującego daną listę, zawierający w treści listu prośbę o zapisanie na listę.
Jeśli ktokolwiek z uczestników listy wyśle następnie wiadomość na adres samej listy (a nie na adres programu ją obsługującego), wtedy wszyscy pozostali członkowie listy otrzymają tę wiadomość do swoich skrzynek pocztowych.
Należy pamiętać, że zapisanie się i wypisanie z listy dyskusyjnej odbywa się poprzez adres komputera (programu) obsługującego daną listę, a przesyłanie wiadomości wszystkim uczestnikom listy - poprzez adres e-mailowy samej listy.

News (ang. Usenet News - nowinki, newsy) - internetowe, publiczne tablice ogłoszeniowe, prezentujące w poszczególnych działach tematycznych komunikaty, ogłoszenia, pytania i inne informacje, przesyłane pocztą elektroniczną przez użytkowników Internetu. Przykładowe grupy tematów news to:
* comp - tematy związane z komputerami,
* rec - różne sposoby spędzania wolnego czasu,
* soc - społeczeństwo,
* sci - tematy naukowe.
Każda grupa news może zawierać wąskotematyczne podgrupy, np. w grupie rec.music możemy odszukać podgrupę rec.music.classical - z ogłoszeniami przysyłanymi przez słuchaczy i wielbicieli muzyki klasycznej.

IRC (ang. Internet Relay Chat - kawiarnia internetowa) - jedna z usług w Internecie umożliwiająca nieograniczonej liczbie osób jednoczasowe dyskusje i pogawędki na różne tematy. Poszczególne wypowiedzi opatrzone pseudonimami dyskutantów, ukazują się kolejno na ekranie monitora.

Podsumujmy zatem dlaczego warto korzystać z Internetu:

1. Cena. Internet jest obecnie najtańszym nośnikiem informacji. Przykładowo za korzystanie z Internetu poprzez linię telefoniczną (TP S.A.) płacimy niezależnie od miejsca, z którym się łączymy (np. z Australią, Nową Zelandią) cenę lokalnej rozmowy telefonicznej, czyli... 21 gr za 3 min. Tymczasem wysłanie faxu do USA kosztuje obecnie ponad 20 razy drożej!

2. Multimedialność. W Internecie znajdziemy nie tylko informacje tekstowe, ale także ciekawe zdjęcia przypadków klinicznych, filmy nt. operacji, ścieżki dźwiękowe dt. Wrażeń osłuchowych w różnych chorobach serca i płuc, komputerowe symulacje przestrzenne struktur i narządów ludzkiego ciała.

3. Interaktywność. W Internecie możemy rozmawiać w tym samym czasie z wieloma osobami, korzystając z usługi o nazwie IRC lub organizując video-konferencje.

4. Błyskawiczność. Informacje przesyłane w Internecie np. pocztą elektroniczną docierają w ciągu kilku-kilkunastu sekund do swego adresata. Przesłanie ich pocztą tradycyjną trwałoby w wielu wypadkach tygodnie.

5. Zasięg. Z Internetu korzysta każdego dnia już prawie 100 mln osób w ponad 160 państwach na wszystkich kontynentach. Możemy dzięki temu nie ruszając się z miejsca poznać przyjaciół i odwiedzić najdalsze zakątki naszej planety a nawet wybrać się w kosmos (poprzez Internet są bowiem rozsyłane bezpośrednie relacje i zdjęcia z promów kosmicznych, stacji badawczych i sztucznych satelitów geostacjonarnych, np. śledzących zmiany pogodowe na Ziemi).

6. Pojemność. Internet umożliwia korzystanie z praktycznie nieograniczonych zasobów i materiałów. W specjalnych bazach oprogramowania, dostępnych w Internecie, można odnaleźć i skopiować na własny komputer wiele ciekawych programów m.in. do nauki medycyny (np. bazy takie istnieją na University of California w USA oraz na Uniwersytecie w Walencji w Hiszpanii).

7. Brak ograniczeń sprzętowych, geograficznych i kulturowych. Z Internetu może korzystać każdy, niezależnie od miejsca zamieszkania, przynależności religijnej i kulturowej oraz niezależnie od posiadanego typu komputera.

Jeden z współtwórców Internetu Vint Cerf powiedział: "Jeśli chciałbyś się dowiedzieć, jak będzie wyglądał świat w XXI wieku, zapytaj członka społeczności Internetu. On już w tych czasach żyje.".